Omah Adat Jawa Bekuk Lulang
Dening: Ery Budi Riyanto
Omah adat Jawa ing dhaerah Blora sing umum dikenal yaiku omah
Bekuk Lulang. Bekuk Lulang kuwi kalebu wangunan omah tradisional Jawa
Tengah wewengkon kabupaten Blora mligine ing padhusunan. Menawa omah
Joglo kuwi asring diarani daleme para priyayi utawa daleme kaum terhormat
kaya dene bangsawan, priyagung, maharaja lan pangeran, dene Bekuk Lulang
kuwi asring sinebut omahe kawula alit. Omah Bekuk Lulang duweni ciri khas
emper/teras kang cendhek, duweni patang empyak, ana saka gurune wolu,
sunduk kili sangisore pengeret lan lorog sangisore blandar. Omah Bekuk Lulang
wis arang ditemokake ing jaman saiki, wis kalah karo omah mujur utawa omah
limasan kang luwih modern, nanging isih ana wangunan Bekuk Lulang kang
dadi warisan budaya kudu tansah dilestarikna.
Omah Bekuk Lulang kaperang dadi pirang-pirang perangan. Perangan
omah bekuk lulang antarane yaiku:
1. Empyak papat cacahe. Wujude ana sajroning garis abang kaya ing ngisor
iki.
2. Saka guru cacahe ana papat kang dadi punjere sangga saka omah Bekuk
Lulang. Wujude ana sajroning kotak abang kaya ing ngisor iki.
2. Blandar cacahe papat kang disangga dening saka guru. Blandar loro
disangga saka guru papat, lan sing loro meneh disangga saka penampa;
3. Saka penampa cacahe wolu kang nyangga blandal loro ing pinggire omah
ngarep lan mburi;
4. Penuwun cacahe 1 mapan ana ing pucuking omah;
5. Sandeng cacahe papat kang dadi panyanggane penuwun lan temumpang ing
pengeret;
6. Pengeret cacahe papat kang gathukake antarane saben saka guru;
7. Sunduk cacahe loro ana ing sangisore pengeret pinggir kiwa lan tengen;
8. Sunduk kili cacahe papat kang ana ing sangisore pengeret tengah;
9. Lorog cacahe loro ana ing sangisore blandar.
10. Usuk biyasane dawane 2,5 meter ing empyak dhuwur (antarane penuwun
karo blandar), lan 3 meter ing empyak ngisor (antarane blandar kang
disangga saka guru karo blandar kang disangga saka penampa);
Perangan omah Bekuk Lulang kang ana ing tengah sunduk kili lan lorog
diarani kandhangan. Banjur perangan ngarep omah Bekuk Lulang diarani
emper. Wondene perangan kang ana ing mburi omah Bekuk Lulang diarani
ampok. Ampok kuwi jane ora dadi perangan utama omah Bekuk Lulang,
amarga ampok kuwi biyasane amung tambahan kang digunakake kanggo masak
utawa papan kanggo raja kaya.
Mengkono mau perangan-perangan omah Bekuk Lulang. Omah iki yen
ana ing masyarakat Jawa kalebu omah kanthi trap-trapan paling andhap
tinimbang omah adat liyane kayata Joglo, Limasan, Tajug, lan liya-liyane.
Sanadyan kaya mengkono awake dhewe kudu bisa nguri-uri kang dadi salah siji
warisan budaya Jawa.03 – Omah Adat Jawa Bekuk Lulang
